Nguồn nước nhiễm amoni đã gây ra rất nhiều phiền toái về cảm quan mùi vị và đặc biệt là một tác nhân tiềm ẩn gây ra những căn bệnh nguy hiểm.
Amoni trong nước là gì
Amoni có công thức hóa học là NH4+, ở trong nước ngầm do thiếu oxy amoni không thể chuyển hóa được. Khi khai thác lên sử dụng, dưới tác động của vi sinh vật và oxy trong không khí giúp chuyển amoni thành các nitrat(NO2-), nitrit (NO3-) tích tụ trong nước ăn.
Tại Hà Nội, Hà Tây, Hà Nam, Ninh Bình, Nam Định, Thái Bình, Hưng Yên, Hải Dương, nguồn nước nhiễm amoni ở nồng độ cao hơn tiêu chuẩn (3 mg/l) là khoảng 70-80%. Hàm lượng chất hữu cơ, cặn bẩn, tạp chất cũng tương đối cao tại các khu vực này. Như vậy, tình trạng nhiễm bẩn amoni và hợp chất hữu cơ trong nước ngầm tại Đồng bằng Bắc Bộ đã đến mức đáng báo động.
Hà Nội là thành phố lớn ở Việt Nam sử dụng nước ngầm làm nguồn nước cấp. Trong khi nhiều vùng nước ngầm nhiễm amôni ở mức độ khác nhau, nặng nhất là phía Nam. Bản chất của nước ngầm là chứa các chất trong địa tầng và có thể tan trong nước. Amoni là sản phẩm phân huỷ yếm khí các chất hữu cơ mà trong các địa tầng luôn có sẵn, khu vực phía Nam Hà Nội là nơi có lớp than bùn khá lớn.
Tác hại của Amoni
Theo Tài liệu Hướng dẫn về chất lượng nước uống của Tổ chức Y tế thế giới và Tiêu chuẩn 1329/2002 (Bộ Y tế) không coi amôni là chất gây nguy hại cho sức khoẻ con người mà xếp chúng vào nhóm các chất có thể làm người dùng than phiền vì lý do cảm quan màu mùi,...
Amoni không quá độc đối với cơ thể người (tiêu chuẩn là 3 mg/l). Nhưng tại sao một chất không có hại lại bị khống chế hàm lượng cụ thể trong nước uống? Theo Giáo sư Trần Hồng Côn, giảng viên hóa học, Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội, trong cơ thể người, nguồn amoni rất cao. Hàng ngày, cơ thể thải ra lượng amoni rất cao qua đường nước tiểu, khoảng 3g. Nhưng trong nước uống, người ta lại phải không chế hàm lượng này ở mức thấp, bởi khi sử dụng nước với nồng độ amoni cao, người ta sợ trong một điều kiện nào đó, với một xác xuất rất nhỏ, nó lại chuyển thành nitrit là một chất có thể gây độc."
Trong quá trình khai thác, xử lý và lưu trữ nước, nó chuyển hóa thành nitrit và nitrat. Amoni rất dễ sinh nitrit (NO2) khi nồng độ trong nước cao .Nitrit là chất độc rất có hại cho cơ thể. Khi người uống phải, nó sẽ tranh oxy trong hồng cầu tạo thành một chất có tiềm năng gây ung thư, bệnh mất sắc tố máu (methaemoglobinaemia). Chất này đặc biệt nguy hiểm với trẻ nhỏ, ngoài khả năng mắc bệnh ung thư, trẻ còn có nguy cơ mắc trực tiếp bệnh xanh da và các bệnh về đường hô hấp (do hệ men phân huỷ nitrite của trẻ nhỏ vẫn chưa được phát triển). Người ta tiến hành thực nghiệm trên động vật (thỏ, khỉ, chuột) cho thấy, nếu cho động vật thực nghiệm uống nước có lượng amoni gấp 5 – 6 lần cho phép gần 1 tháng những con vật này có thể xuất hiện khối u.
Theo các nghiên cứu, 1g amoni nếu chuyển hóa hết sẽ tạo thành 2,7 g nitrit và 3,65 g nitrat. Trong khi đó, hàm lượng cho phép của nitrit là 0,1 mg/lít và nitrat là 50 mg/lít.
Tuy nhiên, sản phẩm trung gian nitrit không phải lúc nào cũng được hình thành. Đến nay, trong điều kiện nào đó, cụ thể như thế nào thì xảy ra sự chuyển hóa này chưa ai chỉ rõ ra được, vì thế, người ta vẫn khuyến cáo phải khống chế hàm lượng amoni trong nước uống.
Dấu hiệu nước nhiễm Amoni
Nước vàng là cách nhận biết nước nhiễm amoni. Tuy nhiên có thể nhận biết khi thịt luộc đỏ nhưng đó là do amoni chuyển hóa sang nitrit. Nitrite trong nước sẽ ức chế men enzim trong thịt cản trở quá trình chuyển màu của thịt.
Vì vậy thịt chín nhừ cũng không thể chuyển sang màu hồng mà vẫn giữ màu như thịt sống. Ngoài ra, với những mẫu nước nhiễm amoni trên 20mg một lít trở lên có thể ngửi thấy mùi khai.
Tuy nhiên, đây là cách phát hiện có tính định tính, được dùng với các trường hợp nước nhiễm amoni nặng, còn nước nhiễm amoni mức nhẹ và trung bình thì không thể kiểm tra bằng mắt thường được mà phải kiểm tra bằng thiết bị chuyên dụng đo nồng độ.
Để biết chính xác nước có bị nhiễm amoni hay không bạn có thể tới các trung tâm đo lường chất lượng để kiểm tra hoặc tới phòng chuyên gia nước THẾ GIỚI ĐIẸN GIẢI để được kiểm tra miễn phí chỉ tiêu amoni trong nước.
Giải pháp cho nguồn nước nhiễm Amoni
Amoni đây là một trong các hàm lượng khó xử lý trong nước cấp. Theo tiến sĩ Lê Văn Cát, Viện Hóa học (Trung tâm Khoa học Tự nhiên và Công nghệ Quốc Gia), có thể xử lý hoặc loại bỏ amoni trong nước sinh hoạt bằng các phương pháp trao đổi ion, clo hóa, sục khí và vi sinh. Đối với quy mô hộ gia đình có thể sử dụng bằng phương pháp trao đổi ion là phương pháp đơn giản và tiết kiệm chi phí nhất.
THẾ GIỚI ĐIỆN GIẢI đã nghiên cứu, thử nghiệm các nguồn nước và đưa ra giải pháp EWS lọc nước sinh hoạt căn hộ, biệt thự,...Chi tiết tại đây
0 Comments
Leave a Reply. |
AuthorWrite something about yourself. No need to be fancy, just an overview. ArchivesCategories
All
|